Kulakta basınç hissi birçok kişinin zaman zaman deneyimlediği, genellikle geçici ve önemsiz bir durumdur. Ancak bazı hastalıklar bu basınç hissini daha sık, şiddetli ve anlamlı hale getirir. Özellikle Meniere hastalığı ve endolenfatik hidrops, bu basınç hissinin altında yatan önemli kulak hastalıklarındandır. Peki, bu hastalıklarda kulakta basınç neden olur, ne zaman ortaya çıkar ve normalden nasıl ayırt edilir?
Meniere Hastalığı ve Endolenfatik Hidrops Nedir?
Meniere hastalığı, iç kulakta bulunan ve denge ile işitmeden sorumlu endolenf adlı sıvının, normalden fazla üretilmesi ya da yeterince boşaltılamaması sonucu oluşan bir hastalıktır. Bu duruma endolenfatik hidrops adı verilir.
Endolenfatik sıvının artması, iç kulaktaki zar yapılar üzerinde baskı oluşturarak hem işitme hem denge sistemini etkiler. Bu nedenle hastalar sadece kulakta dolgunluk değil, aynı zamanda vertigo (baş dönmesi), çınlama (tinnitus) ve işitme kaybı da yaşayabilir.
Kulakta Basınç Hissi Neden Olur?
Meniere hastalığında kulakta basınç hissinin temel nedeni, iç kulaktaki sıvı dengesinin bozulmasıdır. Endolenf sıvısı, labirent adı verilen yapının içinde yer alır. Bu sıvının artması, özellikle sirkülasyonu sağlayan endolenfatik kesecikteki basıncı artırarak:
- İç kulaktaki hassas zarlara baskı yapar,
- Kulak zarına ya da orta kulağa baskı hissi olarak yansır,
- Beyin tarafından “kulakta doluluk ya da tıkanıklık” olarak algılanır.
Bu durum, hastalar tarafından genellikle “kulakta basınç varmış gibi, kulak doluymuş gibi, kulak tıkanmış gibi” şeklinde tanımlanır.
Ne Zaman Görülür?
Kulakta basınç hissi genellikle ataklardan hemen önce veya atak sırasında görülür. Bu, Meniere hastalığında oldukça tipiktir.
- Atak öncesi uyarıcı belirtidir: Pek çok hasta, vertigo atağından önce kulakta basınç hissinin arttığını fark eder.
- Atak sırasında: Baş dönmesi, çınlama ve işitme azalmasıyla birlikte yoğunlaşabilir.
- Atak sonrası: Genellikle hafifler, ama bazı hastalarda kalıcı hale de gelebilir.
Normal Kulak Basıncı ile Farkı Nedir?
Hepimiz zaman zaman uçak yolculuğu, yükseğe çıkma, ani basınç değişimleri gibi durumlarda kulakta dolgunluk veya tıkanma hissi yaşayabiliriz. Ancak bu durumlar genellikle geçicidir ve basit manevralarla (örneğin yutkunma, esneme) düzelir.
Meniere hastalığında görülen kulak basıncı hissi ise:
- Geçici değil, ataklarla birlikte tekrarlayıcıdır,
- Basit manevralarla geçmez,
- Çoğu zaman beraberinde vertigo ve çınlama vardır,
- İşitme azlığıyla birlikte olabilir.
Bu farklar, Meniere hastalığını sıradan kulak tıkanıklıklarından ayırmaya yardımcı olur.
Sonuç
Meniere hastalığı ve endolenfatik hidrops, kulakta basınç hissine neden olan önemli hastalıklardır. Bu basınç hissi, sadece rahatsız edici bir his değil, aynı zamanda yaklaşmakta olan bir vertigo atağının habercisi de olabilir.
Eğer sık sık kulakta dolgunluk, çınlama ve baş dönmesi yaşıyorsanız, mutlaka bir kulak burun boğaz uzmanına başvurmalısınız. Erken tanı, hem yaşam kalitenizi artırabilir hem de işitme kaybı gibi kalıcı sorunların önüne geçebilir.
